Uzman Psikolog Turan, özellikle yaz tatilinin çocukların dinlenip yeni deneyimler kazandığı bir zaman dilimi olduğunu ancak teknolojinin günlük yaşamda bu denli yoğun yer almasının, tatil dönemlerini de ekransız geçirmek konusunda zorluklar oluşturduğunu belirtti.

Turan, yaptığı açıklamada, “Tablet, telefon, televizyon ya da bilgisayar fark etmeksizin, ekranla geçirilen zaman her gün artıyor. Bu durum yalnızca fiziksel sağlık değil, duygusal ve sosyal gelişimi de olumsuz etkileyebilir,” dedi. Ayrıca, ekran kullanımının kontrolsüz şekilde artmasının dikkat dağınıklığı, uyku bozukluğu, öfke nöbetleri ve sosyal ilişkilerde zayıflama gibi pek çok soruna yol açtığını belirtti.

Uzman psikolog, yaz tatilinin dijital detoks için en uygun dönemlerden biri olduğunu vurgulayarak, “Ekran süresinin kontrollü şekilde sınırlandırılması ve doğru içerik seçimi, çocukların ruh sağlığına olumlu katkı sağlar,” dedi. Turan, çocukların gelişen beynini uyarıcı bombardımanına sokan ekran maruziyetinin, hareketsizliğe yol açarak fiziksel sağlık ve duygu düzenleme becerilerini olumsuz etkilediğine dikkati çekti.

Dijital Dengenin Sağlanması İçin Beş Temel Adım

Başkılıç Turan, ebeveynlere çocuklarıyla sağlıklı bir dijital ilişki kurmak için şu beş temel adımı önerdi:

1. Zaman Sınırı Koyun: 2 yaşından küçük çocuklarda ekran kullanımının mümkün olduğunca azaltılması, okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar için ise günlük toplam sürenin bir saatle sınırlandırılması öneriliyor. Bu süre, çocuğun yaşına göre hesaplanabilir ve ailece ortak zaman çizelgesi oluşturmak faydalı olur.

2. İçeriği Birlikte Seçin: Çocuklar için uygun içeriklerin ebeveynler tarafından belirlenip, birlikte izlenmesi ya da oynanması, denetimi kolaylaştırır ve paylaşım anlarını güçlendirir.

3. Ekran Yerine Alternatif Sunun: "Hayır, izleyemezsin" yerine park, masa oyunu gibi aktiviteler önerilerek, çocuğun ekran dışı zamanla pozitif bağ kurması sağlanabilir.

4. Yatmadan En Az Bir Saat Önce Ekranı Kapatın: Mavi ışık uyku kalitesini olumsuz etkilediğinden, ekranla vedalaşma saatlerini belirlemek önem taşıyor.

5. Rol Model Olun: Ebeveynlerin ekran karşısındaki tutumu, çocukların alışkanlıklarını büyük ölçüde etkiler. Ebeveynler, çocuklara karşı örnek olarak dijital dengeyi sağlayabilir.

Turan, teknolojiyi tamamen hayatımızdan çıkarmanın gerekmediğini ancak çocukların gerçek yaşamla temas kurabilmesi, hayal gücünü kullanması ve sosyal becerilerini geliştirebilmesi için ekran kullanımının sınırlı ve denetimli olması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, “Çocuklar için en kıymetli ekran aslında ebeveynlerin yüzüdür. Onlarla göz göze gelin, birlikte gülün, birlikte oynayın. Yaz tatili sadece güneşli günlerin değil, bağların da güçlendiği bir zaman olabilir,” diye ekledi.