Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın uzayda gerçekleştirdiği ‘Extremophyte’ adlı deneyde kullanılmak üzere yanında Tuz Gölü’nde endemik olarak yetişen Schrenkiella Parvula bitkisini götürdüğü ortaya çıktı. Peki bu deney neyi amaçlıyor? İşte detaylar…

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün geçirmesi planlanan Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, uzayda çeşitli bilimsel deneylere imza attı. Gezeravcı, Ax-3 ekibi ile birlikte çıktığı uzay yolculuğunda yanında Schrenkiella Parvula bitkisi götürdüğü açıklandı. ‘Extremophyte‘ adlı deneyde, Tuz Gölü’nde endemik olarak yetişen Schrenkiella Parvula bitkisinin uzay ortamında tuz ve diğer stres etkenlerine verdiği tepkiler araştırılacak. Peki ama neden?

Yaşar Üniversitesinden yapılan açıklamaya göre, üniversitenin Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. İsmail Türkan, Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyeleri Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday’dan oluşan ekibin tasarladığı deneyle yüksek tuzlu ortamlara dirençli bitkinin çok zayıf yerçekiminde yüksek tuzluluğa karşı gösterdiği toleransı sürdürüp sürdüremeyeceği incelenecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. İsmail Türkan, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) gerçekleştirildikten sonra Türkiye’de devam edecek olan deney kapsamında bitkinin yüksek tuzluluğa karşı gösterdiği tolerans ve mikro yerçekimi arasındaki etkileşimin ortaya konmasının hedeflendiğini aktardı.

Uzay ortamında bu tür bir etkileşimin ilk kez araştırılacağını bildiren Türkan, şu bilgileri verdi:

“Bitkinin bu özelliğinin, diğer gezegenlerde kurulması planlanan üslerde, tuz ve metal içeriği yüksek regolitlerin (Ay ve Mars toprağı) iyileştirilmesi ve astronotların çeşitli atıklarının arıtılmasında kullanılabilme potansiyelinde olduğunu düşünüyoruz. Bitki sodyum klorür dışında, lityum ve bor gibi elementlere de toleranslı olduğundan uzayda ağır metal ve diğer çevresel streslere karşı toleransın araştırılması konularında ileride yapılacak deneylerde de kullanılabilir. Bu ilk bilim misyonu kapsamında ülkemize ait, dünyada model olarak kabul görmüş endemik bir bitki türü ile uzay ortamında ilk kez deney yapılacak olması çok önemli.”(İndigo)