Demir eksikliğinin halsizlik, yorgunluk, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, uykusuzluk, sabahları yataktan zor kalkma, baş dönmesi, iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösterdiğini söyleyen Liv Hospital Ankara Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Oral Nevruz özellikle çocuklarda ve kadınlarda görüldüğünü belirtiyor. Demir eksikliğiyle ilgili uyarılarda bulanan Prof. Dr. Nevruz alınması gereken önlemleri anlattı.

Demir eksikliği doğurganlık çağındaki kadınlarda daha sık görünüyor

Bebeklerin, küçük çocukların, kadınların ve iç organlarında kanama olan yetişkinlerin demir eksikliği anemisi açısından yüksek riske sahip olduğunu söyleyen Liv Hospital Ankara Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Oral Nevruz, erken doğan ve düşük doğum tartılı bebeklerin daha fazla risk altında olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Nevruz ayrıca “Doğurganlık çağındaki kadınlar aylık menstruasyon kanamaları sırasında gerçekleşen kan kaybından dolayı demir eksikliği anemisi açısından daha fazla risk altındadır” dedi. Dünyada her üç- dört kadından birinde demir eksikliği anemisi olduğunu belirten Nevruz, bazı az gelişmiş ülkelerde bu oranın yüzde 50’lere vardığını söylüyor.

Fazla demir takviyesine dikkat!

Demirin fazlası zararlı olabilir, bu nedenle demir takviyelerinin sadece doktorun önerdiği şekilde alınması gerekir.

Demir düzeylerini olabildiğince hızla yükseltmek için demir takviyesi alınması gerekebilir. Demir ilaçları düşük demir düzeylerini aylar içinde düzeltebilir. İlaçlar tablet, iğne halinde, çocuklar için de şurup ya da damla şeklindedir.

Demir takviyelerinin dışkının renginde koyulaşma, mide rahatsızlıkları ve yemek borusunda yanma hissi gibi yan etkileri olabilir. Demir ilaçları ayrıca kabızlık yapabilir ama bunlar çoğu kez ilaçlar kullanıldıkça ortadan kalkabilecek yakınmalardır ve çoğu kez ilacı bırakmayı gerektirmez.

En iyi demir kaynağı kırmızı et

Unutulmaması gereken en önemli konu, tanısı konulmuş demir eksikliği anemisinin sadece gıdalarla tedavi edilemeyeceğidir. Gıdalar bize sağlıklı iken, bunun devamı açısından yardımcı olur. Doktorunuzun önerdiği ilacı önerilen sürede kullanmanız gerekir. 

En iyi demir kaynakları özellikle sığır eti ve ciğer olmak üzere kırmızı ettir. Tavuk, hindi, balık ve kabuklu deniz ürünleri de iyi birer demir kaynağıdır. Vücut kırmızı etteki demiri diğer gıdalardakine göre daha iyi emilime uğratır.

Etin dışında demir kaynağı olan gıdalar arasında şunlar bulunur: Ispanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler, yer fıstığı, fıstık ezmesi ve badem, yumurta, bezelye, mercimek, beyaz ve kırmızı fasulye, üzüm, kayısı, şeftali, erik.

C vitamini vücutta demir emilimine yardımcı olur. C vitamini bakımından zengin gıdalar meyve ve sebzelerdir. Kırmızı biber, kivi, portakal, yeşil biber ve greyfurt, çilek, kavun, papaya, ananas ve mango iyi birer C vitamini kaynağıdır. C vitamininden zengin sebzeler arasında brüksel lahanası, brokoli, tatlı patates ve kıvırcık lahana bulunur.

İnek sütünde demir azdır. Bu ve diğer nedenlerden ötürü ilk bir yıl içinde bebeklere inek sütü verilmesi önerilmez. İlk yıldan sonra bebeğinizin içtiği inek sütü miktarını sınırlamanız gerekebilir.

Bebekler büyüyüp katı gıda yemeye başladıklarında daha fazla demire gereksinim duyar. Çocuğunuzun doktoru demir damlası önerebilir. Bununla birlikte, çocuklara çak fazla demir vermek de zararlı olabilir. (LivHospital)