Donald Trump yönetiminin, ikinci dönemin ilk gününde DSÖ’den ayrılma kararnamesini imzalaması sonrasında, ABD’nin DSÖ’ye yönelik eleştirileri gündeme geldi. ABD, pandemiyi yönetme yeteneği, acil reform ihtiyacını hayata geçirememe, bağımsızlık eksikliği ve bazı üye devletlerin siyasi etkisi gibi sebeplerle örgütten çekildiğini belirtmişti. ABD, DSÖ’nün en büyük bağışçısı olarak, 2024-2025 dönemi bütçesinin yüzde 22’sini, yani 6,9 milyar dolardan 958,5 milyon dolarını finanse ediyordu. Bu çekilmenin, mali zorluklar yaşayan DSÖ için büyük bir finansman açığı yaratması bekleniyor.

İtalya’nın DSÖ’den ayrılma sürecini başlatmak için yasa tasarısı sunduğunu belirten Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini, “İtalya, uluslararası güç merkezlerine bağlı kalmamalıdır” ifadelerini kullandı. Arjantin ise, ABD’nin kararından bir hafta sonra DSÖ’den ayrılacağını duyurarak, örgütün siyasi etki altında kaldığına dikkat çekti. Macaristan hükümeti, bu yeni gelişmeleri “göç dalgası” olarak nitelendirerek, benzer adımlar atabileceklerini belirtti.

ABD’den sonra tartışmaların sürdüğü diğer ülkeler arasında Rusya ve Birleşik Krallık bulunuyor. Rusya Başkanı Vladimir Putin’in partisinin eski Başkan Yardımcısı Pyotr Tolstoy, DSÖ’nün faaliyetlerini incelemesi gerektiğini ve üyeliğin askıya alınması ya da tamamen ayrılmak gerektiğini savundu. Birleşik Krallık’ta ise, eski DSÖ çalışanlarından oluşan bir grup, DSÖ’yü köklü reformlar için yeniden değerlendirmeye aldı.

Diğer yandan, Türkiye’nin DSÖ’ye yıllık 1 milyar TL (yaklaşık 28,6 milyon dolar) katkı sağladığı bildirildi. Türkiye’nin DSÖ üyeliğinden elde ettiği kazanımların da değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ndeki bu gelişmeler, küresel sağlık politikalarında önemli değişikliklere yol açabileceği gibi, örgütün geleceği hakkında da soru işaretleri oluşturuyor.(ekonomim)