Şaşırtıcı bir şekilde, birkaç kaynağa göre, susuz meyve, uygun şekilde hazırlanıp saklandığında beş yıla kadar dayanabilir. Kurutulmuş sebzeler on yıl veya daha uzun süre dayanır. Yalnızca beş yıla kadar dayanan konserve yiyeceklerle karşılaştırıldığında, kurutulmuş yiyecekler uzun süreli saklama için iyi bir seçenektir. Bunlar, ne kadar sürdükleri konusunda fark yaratabilecek dört ana faktördür:
-Hazırlık
-Kurutma Sıcaklığı
-Nemli içerik
-Ambalaj ve Saklama
Bu, uzun süre dayanacak kurutulmuş yiyeceklerin hazırlanmasında en önemli kısımlardan biridir.
Kurutmadan önce yapılacak ilk şey meyve ve sebzeleri yıkamaktır. Organik Ürün Yıkama veya 50/50 sirke ve su çözeltisi kullanarak banyo hazırlayabilirsiniz .
Ürünü iyice durulayın ve banyoda 5-10 dakika bekletin. Bu, dilimlemeden önce balmumu ve böcek ilaçlarını çıkaracaktır. Mümkünse organik meyve ve sebzeleri satın almak ve kullanmak her zaman en iyisidir .
İçlerinde çok fazla meyve suyu bulunan meyveler, kesilmesini kolaylaştırmak için kısmen dondurulabilir. Tüm temiz ürünlerle çalışırken, onu mikroplardan ve bakterilerden korumak için lateks veya vinil eldivenler giyilmelidir. Eldiveniniz yoksa, herhangi bir yiyecek maddesine dokunmadan önce ellerinizi sabun ve ılık suyla iyice yıkadığınızdan emin olun.
Çekirdekleri, tohumları ve sapları çıkarın ve istenirse ürünü soyun. 3 mm kalınlığında dilimleyin parçalar halinde kesin. Daha sonra parçaları yiyecek kurutucu tepsisine tek bir katman halinde yayın. Bazı meyveler dilimlendikten sonra kararır ve özellikle elma, muz ve çilek gibi renk değiştirir. Buna oksidasyon denir ve bu olduğunda meyve vitamin ve besinlerinin bir kısmını kaybeder.
Kesilen parçalara limon suyu püskürterek oksitlenmeye karşı koyabilirsiniz ve bu aynı zamanda ciltte kalan bakterileri de öldürecektir. Daha da iyisi, meyveyi askorbik asit banyosunda durulayın ve parçaları oluklu bir kaşıkla çıkarın . Askorbik asit, çevrimiçi olarak, sağlıklı gıda mağazalarında ve çoğu market konserve reyonlarında bulunabilen doğal bir bileşendir.
Doğru Kurutucu Sıcaklığı Nasıl Belirlenir
Çoğu sebze ve meyve, 40-50 derece arasında iyi bir şekilde susuz kalır. İşlemin daha hızlı ilerlemesi için sıcaklığı yükseltmeye kalkmayın çünkü bu, içi tamamen kurumamış sert bir dış yüzey oluşturacaktır.
Buna ek olarak, yiyecek kurutucunuzda ısıyı yüksek seviyeye çıkarmak, yiyecekteki tüm enzimleri öldürür ve besin değerini kaybetmesine neden olur. Bu nedenle yiyeceklerinizi kurutmak için uygun sıcaklıkları bilmek önemlidir .
Kurutucunuzun talimatları, çeşitli meyve ve sebzeler için en uygun zamanı ve sıcaklığı verecektir.
Nem İçeriğini Kontrol Edin
En uzun süre dayanan susuz yiyecekler, düşük nem içeriğine sahip olanlardır. Erik ve kayısı gibi bazı meyveler biraz yapışkan kalır ve daha fazla nem tutar. Tamamen kuruyan patates ve fasulye gibi sebzeler kadar dayanmazlar.
Ürünün yeterince kuru olduğunu ve biraz kösele hissettiğinde çantaya hazır olduğunu söyleyebilir ve bükebilirsiniz, ancak parçalara ayıramazsınız. Bir sonraki adım, suyu giderilmiş ürünü gece boyunca tezgahın üzerindeki plastik fermuarlı torbalarda saklayarak şartlandırmaktır. Bu, nemi eşit olarak dağıtacak ve nemli noktaları ortadan kaldıracaktır.
Doğru Paketleme ve Depolama
Kesilen meyveyi kahverengiye çevirmenin yanı sıra, oksitlenme ürünün lezzet ve besin içeriğinin bozulmasına neden olacaktır. Vakumla mühürleme, oksidasyon oranını düşürür ve gıdalardaki vitamin ve besin maddelerini daha uzun süre tutar. Ancak havanın tamamını alsanız bile, ambalaja bir miktar nem girerek içeriğin oksitlenmesine neden olma ihtimali vardır.
Oksijen emiciler , kurutulmuş gıda paketlerine ekleyebileceğiniz demir talaşları ve aktif kömür içeren, gıdaya uygun geçirgen paketlerdir. Serbest oksijeni emerek yiyeceğin daha uzun süre dayanmasını sağlarlar. Daha yüksek nem içeriğine sahip yiyecekler de kapalı cam kavanozlarda saklanmalıdır çünkü plastik zamanla nem ve kokuları emebilir.
Özellikle kurutulmuş gıda için yapılmış saklama kapları satın almak önemlidir. En iyi sonuçlar için susuz gıda paketlerinizi aşırı sıcaklığa sahip olmayan serin ve kuru bir yerde saklayın.
Kurutulmuş ürünlerdeki tehlike: Aflatoksin
Vücuda alındığında karaciğer tarafından aflatoksikole çevrilerek zararsız hale gelen aflatoksin, çoğunlukla da vücuttan atılır. Kansere yol açan durumsa, aflatoksinlerin uzun süreli tüketimi sonucunda ortaya çıkar. Aflatoksinin rastlanabileceği ürünler yerle temas ederek yetişen veya hasadında toprakla temas etmek zorunda kalan ürünler olmaktadır. Tarım Bakanlığı tarafından gerek sahadan gerekse üretimden numuneler alınmakta ve bunun kontrolü sıkı bir şekilde yapılmaktadır. Önlenebilir bir sorun olmasına rağmen her yıl ciddi miktarda ürün bu nedenle imha edilmektedir. Üreticilerin bilinçlendirilmesi, düzgün hasat ve hasat sonrası sağlıklı koşullarda depolama, kurutma sağlanabilirse önlenebilir bir risktir.
Gıdalarda, tahıllarda, yemlerde ve neredeyse tüm kuru yiyeceklerde, rutubetin artmasına ve sıcaklığa bağlı olarak mantarlar seri bir şekilde üreyerek “mikotoksin” adı verilen ve zararlı bir toksin olan küf zehrini üretirler. Bu toksinler arasında en önemlisi aflatoksindir. Aflatoksin en çok, yer fıstığı, fındık, ceviz, mısır, pamuk tohumu, hindistan cevizi gibi yağlı kuruyemiş ve tohumlarda, ayrıca buğday, pirinç, soya, incir, baharat, süt, peynir, biber, incir gibi gıdalarda bulunur. Aflatoksin süt ve süt ürünlerinde M1 ve M2 formlarında bulunur. Belirtilen diğer gıdalarda ise B1, B2, G1, G2 olarak bulunur. Aflatoksinler gözle tespit edilemezler. Sadece laboratuvarlarda analiz edilerek gıdaların aflatoksin içerip içermediği tespit edilebilmektedir. Bu nedenle özellikle belirtilen gıdalar alışveriş sırasında titizlikle seçilmelidirler.
Aflatoksinler genel olarak karaciğere zarar verirler. Aflatoksin B1 ise mikotoksinler içerisinde kanser yapma olasılığı en yüksek olanıdır. Bu mikotoksinler doğrudan hastalık yapabildikleri gibi başka hastalıkların ortaya çıkmasında da etken olabilirler. Ülkemizde karaciğer kanserinin en önemli nedeninin aflatoksin olduğu düşünülmektedir ve en fazla bulunduğu gıdaların fındık ve fıstık olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden bu kuruyemişler tüketilirken, güvenilir üreticiler tercih edilmelidirler.