Çocuk ve ergen ruh sağlığı üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi’nden Yrd. Doç. Dr. Başak Ayık, çocuklukta başlayan psikolojik hastalıkların önemine vurgu yaptı.
Çocuklarda depresyon görülme sıklığı; okul öncesi dönemde %1, okul çağındaki çocuklarda %2, ergenlikte ise yaklaşık %5 olarak bildiriliyor. Ergenlik döneminde bu tür ruhsal bozuklukların kayda değer bir artış gösterdiğinin altını çizen Dr. Ayık, "Maalesef, bu yaş gruplarında ruhsal bozuklukları olan çocuk ve ergenlerin yaklaşık yarısı tedavi desteği almıyor" dedi.
Depresyon Belirtileri ve Tanı Zorluğu
Dr. Ayık, çocukluk döneminde depresyonun belirtilerinin yaş, cinsiyet ve kültürel faktörlere göre değiştiğini belirtti. En yaygın belirtiler arasında mutsuzluk, ilgisizlik, huzursuzluk, sinirlilik ve uyku bozuklukları yer alıyor. Uzun süren depresyonlarda ise ciddi riskler, intihar düşünceleri gibi tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor.
Dikkat çeken bir nokta ise ergenlik döneminde kız çocuklarının depresyonunun erkeklere göre 3-4 kat daha fazla görülmesi. Dr. Ayık, "Bu nedenle, ergenlik döneminde özellikle kız çocuklarının ruhsal durumlarına dikkat edilmesi gerekir" dedi.
Bipolar Bozukluk Riski
Çocukluk ve ergenlik döneminde görülen depresyonların yaklaşık %20-40'ının erişkinlikte Bipolar Bozukluğa dönüştüğünü belirten Dr. Ayık, ailede Bipolar Bozukluk öyküsünün risk faktörleri arasında yer aldığını vurguladı. Bipolar Bozukluk, duygu durumundaki dalgalanmalarla karakterize edilen ve tedavi gerektiren bir ruhsal bozukluktur.
Erken Müdahalenin Önemi
Dr. Başak Ayık, çocukluk ve ergenlik döneminde erken müdahalenin kritik olduğunu ifade ederek, "Bilimsel çalışmalar, ruhsal bozuklukların doğru zamanda tedavi edilmesiyle bireylerin yaşam kalitelerinin arttığını göstermektedir" dedi. Uzmanlar, depresyon şüphesi olan çocuk ve ergenlerin farklı belirtiler gösterebileceğini ve bu nedenle mutlaka alanında uzman bir çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından değerlendirilmesi gerektiğini hatırlatıyor.
Sonuç olarak, çocukluk döneminde görülen depresyon ve diğer psikolojik hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi, uzun vadede hayat kurtarıcı bir etki yaratabilir.(indigo)